Je komt ze regelmatig tegen in vintage sieraden (web)shops: accessoires van alpaca zilver. Maar wat is dat nu eigenlijk? Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen: alpaca zilver bestaat niet. Wat het wél is, en waar deze misleidende naam vandaan komt leg ik uit in dit blog.
Ik stoor me een beetje aan de term alpaca zilver
Want hoe kun je iets wat helemaal geen zilver bevat ‘zilver’ noemen? Toch doet iedereen het, van hobby-verkoper tot chique juwelier. De afgelopen 100+ jaar is de term gewoon zo vaak gebruikt dat het normaal is geworden. Toch zul je in mijn webshop niet snel de term alpaca zilver tegenkomen, maar gebruik ik liever alpaca of alpacca.
Nieuwzilver, armeluizenzilver, nikkelzilver..
Alpaca kent vele namen, waarin telkens weer die term zilver terugkomt. Maar zilver is het dus niet. Alpaca is een zilverkleurige metaallegering van koper, zink en nikkel. Het heeft een witzilveren kleur, is goedkoper dan zilver én duurzaam en dat maakt het natuurlijk heel interessant voor gebruiksvoorwerpen én sieraden.
Een stukje geschiedenis..
Een metaal dat lijkt op alpaca, paktong, werd al eeuwen geleden gewonnen uit erts in China, omgesmolten en gebruikt voor sieraden en gebruiksvoorwerpen. Het werd in de 16e eeuw geïntroduceerd in Europa, maar omdat het gewonnen moest worden was de toevoer beperkt. Daarom werd geprobeerd het na te maken door verschillende metalen te combineren. Dit ging zo ver dat er in 1823 in Duitsland een wedstrijd werd gehouden om het productie proces te perfectioneren. Het doel was om een legering te maken die zo veel mogelijk op zilver leek. Het winnende product (of eigenlijk producten, want er waren 2 smeden die hetzelfde resultaat hadden) werd vervolgens het materiaal dat wij kennen als alpaca zilver.
De duurzaamheid, betaalbaarheid en de zilverkleurige tint leidde tot een booming business. Sieraden, gebruiksvoorwerpen, muziekinstrumenten en modeltreinsporen… Je kunt het zo gek niet bedenken, of alpaca werd ervoor gebruikt. Ook werd alpaca vaak gebruikt als basismetaal waarop een verzilverde laag werd aangebracht.
Betekent dit dat alpaca waardeloos is?
Ja, en nee. Als materiaal is alpaca misschien niet veel waard, maar er zijn prachtige sieraden mee gemaakt die zeker waarde hebben. Deze ligt dan misschien niet in het materiaal, maar wel in de vakmanschap waarmee het gemaakt is én -natuurlijk- de esthetische waarde. Bovendien zijn alpaca sieraden zeldzamer dan zilveren sieraden, wat ze bijzonder en -in veel gevallen uniek- maakt. Terwijl het gebruik in Europa in de loop van de vorige eeuw afnam, hebben Zuid-Amerikaanse landen zich juist gespecialiseerd in het maken van sieraden met alpaca. Uit Mexico komen bijvoorbeeld prachtige sieraden van alpaca en parelmoer, zoals deze prachtige broche met abalone schelp.
Nikkel-allergie? Kies dan niet voor alpaca
Alpaca bestaat deels uit nikkel, wat kan zorgen voor een allergische reactie. Dus heb je een nikkel-allergie, kies dan niet voor een sieraad van alpaca. Of voor alleen een broche of hanger die je over de kleding draagt.
Alpaca sieraden kom ik niet zo heel vaak tegen, helaas, want ik vind ze heel bijzonder. Alle sieraden van alpaca vind je hier in de webshop.
